ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზმის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები და საქართველოს ეკონომიკის განვითარების ძირითადი პრიორიტეტები

ლალი ხიხაძე

ჟურნალი ნომერი 4 ∘ ლალი ხიხაძე ∘
ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზმის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები და საქართველოს ეკონომიკის განვითარების ძირითადი პრიორიტეტები

რეზიუმე

თანამედროვე მსოფლიოს ნებისმიერი ქვეყნის ეროვნული ეკონომიკისა და ბიზნეს სექტორის განვითარების მომავალი გლობალიზაციის შეუქცევად პროცესებთანაა დაკავშირებული. სამეურნეო ცხოვრების ინტერნაციონალიზაცია, ტრანსნაციონალიზაცია, ინტეგრაციული პროცესები, სავაჭრო პოლიტიკის ლიბერალიზაცია გახდა ის მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც განსაზღვრავს გლობალიზაციის თანამედროვე მდგომარეობას.

XXI საუკუნის დასაწყისში საქართველო სხვადასხვა პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული სივრცეების მიჯნაზე იმყოფება და გლობალურ მსოფლიოში ეფექტიანი ჩართვის აუცილებლობის წინაშე დგას. გლობალური პრობლემების მოგვარება მხოლოდ საკუთარი გამოცდილებით შეუძლებელია, საჭიროა ამ მიმართულებით მსოფლიოში მიმდინარე პროცესებისა და გამოცდილების კვლევა და მათი გამოყენება ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკური და კულტურული თავისებურების გათვალისწინებით. მიგვაჩნია, რომ საქართველო აქტიურად ჩართულია გლობალიზაციის პროცესებში, ორმხრივი და მრავალმხრივი ხელშეკრულებებით დაკავშირებულია მსოფლიო ეკონომიკის გრანდებთან-ევროკავშირთან, ამერიკის შეერთებულ შტატებთან, ჩინეთთან, გლობალურ ტრიადასთან-საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან, მსოფლიო ბანკის ჯგუფთან, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაციასთან და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან. ამდენად ობიექტური აუცილებლობაა საქართველომ მიიღოს მაქსიმალური სარგებელი, ეკონომიკური პროგრესისა და კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნების პერსპექტივა. ქვეყნის ეროვნული პოლიტიკა, საქმიანი და კულტურული ურთიერთობები ცივილიზებულ მსოფლიოსთან უნდა იყოს მიზანდასახული, რაციონალური და ეკონომიკურად დასაბუთებული.

საკვანძო სიტყვები: ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზაცია, გლობალური ბიზნესი, პოსტინდუსტრიული, გარდამავალი და განვითარებადი ქვეყნები, გლობალიზაციის თანამედროვე ტენდენციები, ინტეგრაციული პროცესები, საერთაშორისო ბიზნესის ლიბერალიზაცია, სატრანზიტო დერეფანი, საქართველოს საექსპორტო პოტენციალი, კულტურულ მემკვიდრეობა, გლობალური ორგანიზაციები.

XXI საუკუნის 20-იან წლებში კაცობრიობის წინაშე დგას მრავალი გლობალური პრობლემა და გამოწვევა, მაგრამ განსაკუთრებულ ყურადღებას, კვლევასა და შეფასებას საჭიროებს ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზაცია, რადგანაც კულტურული გლობალიზმი მიზნად ისახავს რელიგიური, ეთნიკური, ეროვნული და კულტურული ფასეულობების წაშლასა და ერთსახოვანი გლობალური კულტურის ფორმირებას. გლობალური კულტურა და კოსმოპოლიტური მიდგომები კი შეუთავსებადი და წინააღმდეგობაშია სახელმწიფოს ეროვნულ პოლიტიკასთან.
საქართველოსათვის მნიშვნელოვანია საერთაშორისო ბაზრებთან მჭიდრო საქმიანი თანამშრომლობა და გამოცდილების გაზიარება, რომელიც ეროვნული ინდუსტრიის განვითარებისა და მრავალფეროვანი ქართული საექსპორტო პროდუქციის წარმოების ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია. საერთაშორისო კონკურენცია კი მნიშვნელოვნად განაპირობებს გეოგრაფიულ დივერსიფიკაციასა და გასაღების ბაზრების გაფართოებას. გლობალური ბიზნესში გზების ძიება და კვლევა აძლევს ქართულ კომპანიებს შანსს შეიძინონ ინოვაციური, მმართველობითი და ტექნოლოგიური გამოცდილება, ხოლო ინტეგრირებული მარკეტინგული კომუნიკაციები(PR ტექნოლოგიები, სარეკლამო კომუნიკაციები, ბრენდინგი) საერთაშორისო ბაზრებზე ეროვნული პროდუქციის შეღწევადობისა და გრძელვადიანი დამკვიდრების საფუძველი.
ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზმის პოზიტიური და ნეგატიური შედეგების გავლენა საქართველოს ეკონომიკაზე ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციისა და ეკონომიკის ინკლუზიური განვითარების საფუძველი უნდა გახდეს, ხოლო საუკუნეების განმავლობაში ჩამოყალიბებული რელიგია, ტრადიციები, ისტორიულ-კულტურული მემკვიდრეობა, პრიორიტეტული დარგების განვითარება, მაღალხარისხიანი, კონკურენტუნარიანი და ეკოლოგიური საქონლისა და მომსახურების წარმოება საქართველოს ეკონომიკის განვითარების ფუნდამენტური საფუძველი, რადგანაც თანამედროვე მსოფლიოში გლობალიზაციის შეუქცევადი პროცესები ქვეყანამ ეკონომიკური აღმავლობის, ცხოვრების დონის გაუმჯობესების, სიღარიბის დაძლევის, კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნებისა და მოსახლეობის კეთილდღეობისათვის უნდა გამოიყენოს. მსოფლიოს ნებისმიერმა ქვეყანამ და მათ შორის საქართველომ უნდა შეამციროს პოლიტიკური. ეკონომიკური, ფინანსური, ენერგეტიკული, ეკოლოგიური კრიზისების წარმოშობის რისკები და სიღარიბის დონე. გლობალური საერთაშორისო ორგანიზაციები- ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაცია, საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, მსოფლიო ბანკის ჯგუფი და სიტუტები უნდა დაეხმარონ განვითარებად და გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებს მსოფლიო ეკონომიკაში ინტეგრაციისა და ჰარმონიზაციისათვის, რათა გლობალური შეუქცევადი პროცესებისაგან ყველა ქვეყანამ მიიღოს ეკონომიკური ზრდისა და განვითარების ფართო შესაძლებლობები.

ე კ ო ნ ო მ ი ს ტ ი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პაატა გუგუშვილის სახელობის ეკონომიკის ინსტიტუტის რეცენზირებადი, ბეჭდურ-ელექტრონული, საერთაშორისო სამეცნიერო-ანალიტიკური ჟურნალი

DOI: 10.36172/EKONOMISTI E ISSN 2346-8432 Print ISSN 1987-6890	ჟურნალი ნომერი 4 ∘ ლალი ხიხაძე ∘ ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზმის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები და საქართველოს ეკონომიკის განვითარების ძირითადი პრიორიტეტები რეზიუმე თანამედროვე მსოფლიოს ნებისმიერი ქვეყნის ეროვნული ეკონომიკისა და ბიზნეს სექტორის განვითარების მომავალი გლობალიზაციის შეუქცევად პროცესებთანაა დაკავშირებული. სამეურნეო ცხოვრების ინტერნაციონალიზაცია, ტრანსნაციონალიზაცია, ინტეგრაციული პროცესები, სავაჭრო პოლიტიკის ლიბერალიზაცია გახდა ის მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რომელიც განსაზღვრავს გლობალიზაციის თანამედროვე მდგომარეობას. XXI საუკუნის დასაწყისში საქართველო სხვადასხვა პოლიტიკური, ეკონომიკური და კულტურული სივრცეების მიჯნაზე იმყოფება და გლობალურ მსოფლიოში ეფექტიანი ჩართვის აუცილებლობის წინაშე დგას. გლობალური პრობლემების მოგვარება მხოლოდ საკუთარი გამოცდილებით შეუძლებელია, საჭიროა ამ მიმართულებით მსოფლიოში მიმდინარე პროცესებისა და გამოცდილების კვლევა და მათი გამოყენება ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკური და კულტურული თავისებურების გათვალისწინებით. მიგვაჩნია, რომ საქართველო აქტიურად ჩართულია გლობალიზაციის პროცესებში, ორმხრივი და მრავალმხრივი ხელშეკრულებებით დაკავშირებულია მსოფლიო ეკონომიკის გრანდებთან-ევროკავშირთან, ამერიკის შეერთებულ შტატებთან, ჩინეთთან, გლობალურ ტრიადასთან-საერთაშორისო სავალუტო ფონდთან, მსოფლიო ბანკის ჯგუფთან, ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაციასთან და სხვა საერთაშორისო ორგანიზაციებთან. ამდენად ობიექტური აუცილებლობაა საქართველომ მიიღოს მაქსიმალური სარგებელი, ეკონომიკური პროგრესისა და კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნების პერსპექტივა. ქვეყნის ეროვნული პოლიტიკა, საქმიანი და კულტურული ურთიერთობები ცივილიზებულ მსოფლიოსთან უნდა იყოს მიზანდასახული, რაციონალური და ეკონომიკურად დასაბუთებული. საკვანძო სიტყვები: ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზაცია, გლობალური ბიზნესი, პოსტინდუსტრიული, გარდამავალი და განვითარებადი ქვეყნები, გლობალიზაციის თანამედროვე ტენდენციები, ინტეგრაციული პროცესები, საერთაშორისო ბიზნესის ლიბერალიზაცია, სატრანზიტო დერეფანი, საქართველოს საექსპორტო პოტენციალი, კულტურულ მემკვიდრეობა, გლობალური ორგანიზაციები. XXI საუკუნის 20-იან წლებში კაცობრიობის წინაშე დგას მრავალი გლობალური პრობლემა და გამოწვევა, მაგრამ განსაკუთრებულ ყურადღებას, კვლევასა და შეფასებას საჭიროებს ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზაცია, რადგანაც კულტურული გლობალიზმი მიზნად ისახავს რელიგიური, ეთნიკური, ეროვნული და კულტურული ფასეულობების წაშლასა და ერთსახოვანი გლობალური კულტურის ფორმირებას. გლობალური კულტურა და კოსმოპოლიტური მიდგომები კი შეუთავსებადი და წინააღმდეგობაშია სახელმწიფოს ეროვნულ პოლიტიკასთან. საქართველოსათვის მნიშვნელოვანია საერთაშორისო ბაზრებთან მჭიდრო საქმიანი თანამშრომლობა და გამოცდილების გაზიარება, რომელიც ეროვნული ინდუსტრიის განვითარებისა და მრავალფეროვანი ქართული საექსპორტო პროდუქციის წარმოების ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორია. საერთაშორისო კონკურენცია კი მნიშვნელოვნად განაპირობებს გეოგრაფიულ დივერსიფიკაციასა და გასაღების ბაზრების გაფართოებას. გლობალური ბიზნესში გზების ძიება და კვლევა აძლევს ქართულ კომპანიებს შანსს შეიძინონ ინოვაციური, მმართველობითი და ტექნოლოგიური გამოცდილება, ხოლო ინტეგრირებული მარკეტინგული კომუნიკაციები(PR ტექნოლოგიები, სარეკლამო კომუნიკაციები, ბრენდინგი) საერთაშორისო ბაზრებზე ეროვნული პროდუქციის შეღწევადობისა და გრძელვადიანი დამკვიდრების საფუძველი. ეკონომიკური და კულტურული გლობალიზმის პოზიტიური და ნეგატიური შედეგების გავლენა საქართველოს ეკონომიკაზე ეროვნული უსაფრთხოების კონცეფციისა და ეკონომიკის ინკლუზიური განვითარების საფუძველი უნდა გახდეს, ხოლო საუკუნეების განმავლობაში ჩამოყალიბებული რელიგია, ტრადიციები, ისტორიულ-კულტურული მემკვიდრეობა, პრიორიტეტული დარგების განვითარება, მაღალხარისხიანი, კონკურენტუნარიანი და ეკოლოგიური საქონლისა და მომსახურების წარმოება საქართველოს ეკონომიკის განვითარების ფუნდამენტური საფუძველი, რადგანაც თანამედროვე მსოფლიოში გლობალიზაციის შეუქცევადი პროცესები ქვეყანამ ეკონომიკური აღმავლობის, ცხოვრების დონის გაუმჯობესების, სიღარიბის დაძლევის, კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნებისა და მოსახლეობის კეთილდღეობისათვის უნდა გამოიყენოს. მსოფლიოს ნებისმიერმა ქვეყანამ და მათ შორის საქართველომ უნდა შეამციროს პოლიტიკური. ეკონომიკური, ფინანსური, ენერგეტიკული, ეკოლოგიური კრიზისების წარმოშობის რისკები და სიღარიბის დონე. გლობალური საერთაშორისო ორგანიზაციები- ვაჭრობის მსოფლიო ორგანიზაცია, საერთაშორისო სავალუტო ფონდი, მსოფლიო ბანკის ჯგუფი და სიტუტები უნდა დაეხმარონ განვითარებად და გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნებს მსოფლიო ეკონომიკაში ინტეგრაციისა და ჰარმონიზაციისათვის, რათა გლობალური შეუქცევადი პროცესებისაგან ყველა ქვეყანამ მიიღოს ეკონომიკური ზრდისა და განვითარების ფართო შესაძლებლობები.