წრიული ეკონომიკა: არსი და თანამედროვე გამოწვევები

რეზიუმე თანამედროვე ეკონომიკის უდიდესი ნაწილისათვის დამახასიათებელია ბუნებრივი რესურსების მფლანგველური მოხმარება - რესურსების ეკონომიკური ფასეულობა მაქსიმალურად არ გამოიყენება.ასეთ ეკონომიკას, რომელიც ორიენტიტებულია მოგების ზრდაზე, დღევანდელი მოთხოვნილებების მაქსიმალურ დაკმაყოფილებაზე, სწორხაზოვან ეკონომიკას უწოდებენ. სწორხაზოვანი ეკონომიკის პირობებში შე�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ დარიუშ პროკოპოვიჩი ∘ სილვია გვოზდიევიჩი ∘

საკრედიტო წარმოებულთა ბაზრის გავლენა საკრედიტო რისკების მართვის გაუმჯობესების პროცესზე საფინანსო დაწესებულებებში

რეზიუმე სტატიაში შესწავლილია საკრედიტო წარმოებულთა ბაზრის გავლენა საფინანსო დაწესებულებებში საკრედიტო რისკების მართვის პროცესზე, 2008 წლის გლობალური ფინანსური კრიზისის შედეგების გათვალისწინებით

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ალფრედ კურატაშვილი ∘

ადამ სმიტის „უხილავი ხელი“ და კაპიტალიზმის თანამედროვე გამოვლინებები (?!)

ვრცელი რეზიუმე სამეცნიერო ნაშრომში განხილულია კაპიტალიზმის თანამედროვე გამოვლინებები, რომელთა სიღრმისეული თეორიული საფუძვლები ძევს ადამ სმიტის ეგრეთ წოდებულ „უხილავ ხელში“, მაგრამ რომელი გამოვლინებებიც განსაკუთრებით დამახასიათებელია ზოგიერთი სახელმწიფოებისათვის, რომლებიც ფუნქციონირებენ ფსევდოსოციალიზმის ნიადაგზე ველური კაპიტალიზმის განაყოფიერების შედეგ�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ვახტანგ ბურდული ∘

ეროვნული ინოვაციური სისტემების ტრანსფორმაცია ზოგიერთ განვითარებულ ქვეყანაში

ვრცელი რეზიუმე როგორც ცნობილია, უკანასკნელ ოცწლეულში განვითარებულ ქვეყნებში აღებულია კურსი ინოვაციური ეკონომიკის მშენებლობაზე. ამჟამად საქართველოს წინაშეც დგას ასეთი ამოცანა. ამიტომ, იმისათვის, რომ ნაკლები შეცდომა იყოს დაშვებული მისი აშენების დროს, საჭიროა ამ მიმართულებით განვითარებული ქვეყნების გამოცდილების შესწავლა, განსაკუთრებით ინოვაციური სისტემების ფორმ

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ემირ ეთერია ∘

ეკონომიკური გლობალიზაცია და რეგიონული სავაჭრო შეთანხმებები: თანამედროვე ტენდენციები

ვრცელი რეზიუმე XX საუკუნის 90-იანი წლებიდან, ეკონომიკის გლობალიზაცია ცალკეული ეროვნული ეკონომიკის განვითარების მნიშვნელოვანი ფაქტორია. ეკონომიკის გლობალიზაციის მრავალი დეფინიცია არსებობს, თუმცა, ყველა მათგანში ხაზგასმულია ქვეყნებს შორის ეკონომიკური ურთიერთობების ინტენსიფიკაციის საფუძველზე ეროვნულ ეკონომიკებს შორის მზარდი ურთიერთდამოკიდებულების მნიშვნელობა.

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ნინო რუხაია-მოსემღვდლიშვილი ∘

კონკურენტუნარიანობისა და შემოსავლიანობის ამაღლების გზები ქართულ აგრარულ სექტორში

სტატია მომზადებულია სსიპ შოთა რუსთაველის სამეცნიერო ფონდის ახალგზარდული გრანტის YS-2016-23 ფარგლებში. რეზიუმე. სტატიაში მოცემულია ჩვენს მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები საქართველოს აგრარულ სექტორში არსებულ პრობლემებთან დაკავშირებით. უფრო კონკრეტულად-შევისწავლეთ მცირე და საშუალო ფერმერების განწყობა ფერმერული გაერთიანებების, კოოპერატივების, სახელმწიფოს მიერ განხორციელ�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ თენგიზ ვერულავა ∘

ამბულატორიული მედიკამენტების ფინანსური ხელმისაწვდომობა ხანდაზმულთათვის

რეზიუმე ხანდაზმულები, ჯანმრთელობის თვალსაზრისით, განეკუთვნებიან ერთ-ერთ მაღალრისკიან ჯგუფს. საქართველოში პენსიონრები მოცულია საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამით, ხოლო სოციალურად დაუცველი ქრონიკული ავადმყოფებისათვის დამატებით მოქმედებს მედიკამენტებით უზრუნველყოფის პროგრამა. კვლევის მიზანია ხანდაზმულთათვის მედიკამენტების ფინანსური ხელმისაწვდ�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ გივი მაკალათია ∘

საქართველოს დეფიციტური ბიუჯეტი და სახელმწიფო ვალი

რეზიუმე: თანამედროვე საერთაშორისო ბაზარზე გამძაფრებული კონკურენტული გარემოს პირობებში ქვეყნის განვითარებისათვის კიდევ უფრო მეტ აქტუალობას იძენს ეფექტიანი საბიუჯეტო პოლიტიკის გატარება. იგი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გარდამავალი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებისათვის. თავისი არსით, სახელმწიფოს საბიუჯეტო პოლიტიკა ძალზე კომპლექსური და ფართო თემაა. საქართველოში ბოლო წლე

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ბონდო გასვიანი ∘

სამეწარმეო ორგანიზაციის განვითარების ეტაპები და ზრდის მიმართულებები

რეზიუმე. სტატიაში განხილულია “ორგანიზაციის სასიცოცხლო ციკლების” თეორიების ისტორია და მნიშვნელობა. დეტალურად განხილული, შედარებული და გაანალიზებულია ორი ძირითადი მოდელი. ამასთანავე, ქართულ რეალობაში მოდელების პრაქტიკული გამოყენების ადეკვატურობის დადასტურების მიზნით განხორციელდა შესაბამისი კვლევა. კერძოდ, შერჩევით გამოიკითხა 100 ქართული საწარმო და დადგინდა მ�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ქეთი ცხადაძე ∘

ინფლაციის თარგეთირება განვითარებად ქვეყნებში

რეზიუმე. სტატიაში შეფასებულია განვითარებად ქვეყნებში ეფექტიანი მაკროეკონომიკური პოლიტიკის გასატარებლად აუცილებელი წინაპირობები. გამომდინარე იქიდან, რომ განვითარებად ქვეყნებში ინფლაციის თარგეთირებამ შესაძლოა უარყოფითი გავლენა მოახდინოს ქვეყნის მაკროეკონომიკურ განვითარებაზე სტატიაში განხილულია ინფლაციის თარგეთირების ძირითადი ელემენტები და ის პირობები, რ

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ნინო საღარეიშვილი ∘

ადგილობრივია გროსასურსათო პროდუქტების წარმოების ზრდაზე მოქმედი ფაქტორები და ექსპორტის სტიმულირება

რეზიუმე. განვითარებული და განვითარებადი ქვეყნები იყენებენ სხვადასხვა ხერხებს, რათა გაზარდონ ადგილობრივი წარმოება და მიაღწიონ დადებით სავაჭრო ბალანსს. ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებაში დიდია საერთაშორისო ვაჭრობის როლი. სწორედ ამ კუთხით განიხილება ადგილობრივ წარმოებაზე მოქმედი ორი ალტერნატიული სტრატეგია: 1. იმპორტის ჩანაცვლება; 2. ექსპორტის სტიმულირება. სტატიაში გა

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ მარიამ საღარეიშვილი ∘

კონკურენცია საქართველოს აგროსასურსათო ბაზრებზე და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტების წარმოების გამოწვევები

რეზიუმე. გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნების გამოცდილებიდან, სოფლის მეურნეობის დარგს ქვეყნის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანა შეუძლია[1]. აღსანიშნავია, რომ 2012 წლიდან საქართველოს მთავრობამ სოფლის მეურნეობა ერთ-ერთ პრიორიტეტულ დარგად გამოაცხადა[2] და შესაბამისად, არაერთი პროგრამა და პროექტი ხორციელდება დარგის ხელშესაწყობად. საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის �

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ალექსანდრე ნაჭყებია ∘

პერსონალის კონტროლინგის ადგილი და როლი კომპანიის მენეჯმენტის სისტემაში

რეზიუმე. თანამედროვე ორგანიზაციების წინაშე არსებული ამოცანების სირთულე და ხასიათი, მათზე მოქმედი შიდა და გარე ფაქტორების მრავალფეროვნება გარკვეულ პრობლემებს ქმნის მენეჯმენტის სფეროში. საზღვარგარეთის წარმატებული კომპანიების საქმიანობის ანალიზი ადასტურებს მჭიდრო კავშირს მართვის ეფექტიანობის ამაღლებასა და ეკონომიკურ ეფექტიანობას შორის. ეს უკანასკნელი მნიშვნელო�

ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ტარიელ ლომია ∘

მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და მართვისსისტემის პრეისტორია

რეზიუმე: დღევანდელი გარემო პირობების გამომწვევი მიზეზები სხვადასხვაგვარია: წარმოებისას იხარჯება ნედლეული და ენერგია, წარმოიქმნება ნარჩენები, ნარჩენი პროდუქტები წამლავენ წყალს, ჰაერს და ნიადაგს, თანამედროვე სოფლის მეურნეობა იყენებს უზარმაზარ მიწის ფართობებს, მიწის განოყიერებისთვის და მცენარეთა დასაცავად გამოყენებული ქიმიური საშუალებები წამლავენ ნიადაგს და წყალს, მ�

ე კ ო ნ ო მ ი ს ტ ი ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პაატა გუგუშვილის სახელობის ეკონომიკის ინსტიტუტის რეცენზირებადი, ბეჭდურ-ელექტრონული, საერთაშორისო სამეცნიერო-ანალიტიკური ჟურნალი

DOI: 10.36172/EKONOMISTI E ISSN 2346-8432 Print ISSN 1987-6890	ჟურნალი ნომერი 1 ∘ რამაზ აბესაძე ∘ წრიული ეკონომიკა: არსი და თანამედროვე გამოწვევები რეზიუმე თანამედროვე ეკონომიკის უდიდესი ნაწილისათვის დამახასიათებელია ბუნებრივი რესურსების მფლანგველური მოხმარება - რესურსების ეკონომიკური ფასეულობა მაქსიმალურად არ გამოიყენება.ასეთ ეკონომიკას, რომელიც ორიენტიტებულია მოგების ზრდაზე, დღევანდელი მოთხოვნილებების მაქსიმალურ დაკმაყოფილებაზე, სწორხაზოვან ეკონომიკას უწოდებენ. სწორხაზოვანი ეკონომიკის პირობებში შე� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ დარიუშ პროკოპოვიჩი ∘ სილვია გვოზდიევიჩი ∘ საკრედიტო წარმოებულთა ბაზრის გავლენა საკრედიტო რისკების მართვის გაუმჯობესების პროცესზე საფინანსო დაწესებულებებში რეზიუმე სტატიაში შესწავლილია საკრედიტო წარმოებულთა ბაზრის გავლენა საფინანსო დაწესებულებებში საკრედიტო რისკების მართვის პროცესზე, 2008 წლის გლობალური ფინანსური კრიზისის შედეგების გათვალისწინებით ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ალფრედ კურატაშვილი ∘ ადამ სმიტის „უხილავი ხელი“ და კაპიტალიზმის თანამედროვე გამოვლინებები (?!) ვრცელი რეზიუმე სამეცნიერო ნაშრომში განხილულია კაპიტალიზმის თანამედროვე გამოვლინებები, რომელთა სიღრმისეული თეორიული საფუძვლები ძევს ადამ სმიტის ეგრეთ წოდებულ „უხილავ ხელში“, მაგრამ რომელი გამოვლინებებიც განსაკუთრებით დამახასიათებელია ზოგიერთი სახელმწიფოებისათვის, რომლებიც ფუნქციონირებენ ფსევდოსოციალიზმის ნიადაგზე ველური კაპიტალიზმის განაყოფიერების შედეგ� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ვახტანგ ბურდული ∘ ეროვნული ინოვაციური სისტემების ტრანსფორმაცია ზოგიერთ განვითარებულ ქვეყანაში ვრცელი რეზიუმე როგორც ცნობილია, უკანასკნელ ოცწლეულში განვითარებულ ქვეყნებში აღებულია კურსი ინოვაციური ეკონომიკის მშენებლობაზე. ამჟამად საქართველოს წინაშეც დგას ასეთი ამოცანა. ამიტომ, იმისათვის, რომ ნაკლები შეცდომა იყოს დაშვებული მისი აშენების დროს, საჭიროა ამ მიმართულებით განვითარებული ქვეყნების გამოცდილების შესწავლა, განსაკუთრებით ინოვაციური სისტემების ფორმ ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ემირ ეთერია ∘ ეკონომიკური გლობალიზაცია და რეგიონული სავაჭრო შეთანხმებები: თანამედროვე ტენდენციები ვრცელი რეზიუმე XX საუკუნის 90-იანი წლებიდან, ეკონომიკის გლობალიზაცია ცალკეული ეროვნული ეკონომიკის განვითარების მნიშვნელოვანი ფაქტორია. ეკონომიკის გლობალიზაციის მრავალი დეფინიცია არსებობს, თუმცა, ყველა მათგანში ხაზგასმულია ქვეყნებს შორის ეკონომიკური ურთიერთობების ინტენსიფიკაციის საფუძველზე ეროვნულ ეკონომიკებს შორის მზარდი ურთიერთდამოკიდებულების მნიშვნელობა. ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ნინო რუხაია-მოსემღვდლიშვილი ∘ კონკურენტუნარიანობისა და შემოსავლიანობის ამაღლების გზები ქართულ აგრარულ სექტორში სტატია მომზადებულია სსიპ შოთა რუსთაველის სამეცნიერო ფონდის ახალგზარდული გრანტის YS-2016-23 ფარგლებში. რეზიუმე. სტატიაში მოცემულია ჩვენს მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები საქართველოს აგრარულ სექტორში არსებულ პრობლემებთან დაკავშირებით. უფრო კონკრეტულად-შევისწავლეთ მცირე და საშუალო ფერმერების განწყობა ფერმერული გაერთიანებების, კოოპერატივების, სახელმწიფოს მიერ განხორციელ� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ თენგიზ ვერულავა ∘ ამბულატორიული მედიკამენტების ფინანსური ხელმისაწვდომობა ხანდაზმულთათვის რეზიუმე ხანდაზმულები, ჯანმრთელობის თვალსაზრისით, განეკუთვნებიან ერთ-ერთ მაღალრისკიან ჯგუფს. საქართველოში პენსიონრები მოცულია საყოველთაო ჯანმრთელობის დაცვის სახელმწიფო პროგრამით, ხოლო სოციალურად დაუცველი ქრონიკული ავადმყოფებისათვის დამატებით მოქმედებს მედიკამენტებით უზრუნველყოფის პროგრამა. კვლევის მიზანია ხანდაზმულთათვის მედიკამენტების ფინანსური ხელმისაწვდ� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ გივი მაკალათია ∘ საქართველოს დეფიციტური ბიუჯეტი და სახელმწიფო ვალი რეზიუმე: თანამედროვე საერთაშორისო ბაზარზე გამძაფრებული კონკურენტული გარემოს პირობებში ქვეყნის განვითარებისათვის კიდევ უფრო მეტ აქტუალობას იძენს ეფექტიანი საბიუჯეტო პოლიტიკის გატარება. იგი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გარდამავალი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებისათვის. თავისი არსით, სახელმწიფოს საბიუჯეტო პოლიტიკა ძალზე კომპლექსური და ფართო თემაა. საქართველოში ბოლო წლე ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ბონდო გასვიანი ∘ სამეწარმეო ორგანიზაციის განვითარების ეტაპები და ზრდის მიმართულებები რეზიუმე. სტატიაში განხილულია “ორგანიზაციის სასიცოცხლო ციკლების” თეორიების ისტორია და მნიშვნელობა. დეტალურად განხილული, შედარებული და გაანალიზებულია ორი ძირითადი მოდელი. ამასთანავე, ქართულ რეალობაში მოდელების პრაქტიკული გამოყენების ადეკვატურობის დადასტურების მიზნით განხორციელდა შესაბამისი კვლევა. კერძოდ, შერჩევით გამოიკითხა 100 ქართული საწარმო და დადგინდა მ� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ქეთი ცხადაძე ∘ ინფლაციის თარგეთირება განვითარებად ქვეყნებში რეზიუმე. სტატიაში შეფასებულია განვითარებად ქვეყნებში ეფექტიანი მაკროეკონომიკური პოლიტიკის გასატარებლად აუცილებელი წინაპირობები. გამომდინარე იქიდან, რომ განვითარებად ქვეყნებში ინფლაციის თარგეთირებამ შესაძლოა უარყოფითი გავლენა მოახდინოს ქვეყნის მაკროეკონომიკურ განვითარებაზე სტატიაში განხილულია ინფლაციის თარგეთირების ძირითადი ელემენტები და ის პირობები, რ ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ნინო საღარეიშვილი ∘ ადგილობრივია გროსასურსათო პროდუქტების წარმოების ზრდაზე მოქმედი ფაქტორები და ექსპორტის სტიმულირება რეზიუმე. განვითარებული და განვითარებადი ქვეყნები იყენებენ სხვადასხვა ხერხებს, რათა გაზარდონ ადგილობრივი წარმოება და მიაღწიონ დადებით სავაჭრო ბალანსს. ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებაში დიდია საერთაშორისო ვაჭრობის როლი. სწორედ ამ კუთხით განიხილება ადგილობრივ წარმოებაზე მოქმედი ორი ალტერნატიული სტრატეგია: 1. იმპორტის ჩანაცვლება; 2. ექსპორტის სტიმულირება. სტატიაში გა ჟურნალი ნომერი 1 ∘ მარიამ საღარეიშვილი ∘ კონკურენცია საქართველოს აგროსასურსათო ბაზრებზე და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტების წარმოების გამოწვევები რეზიუმე. გარდამავალი ეკონომიკის ქვეყნების გამოცდილებიდან, სოფლის მეურნეობის დარგს ქვეყნის განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანა შეუძლია[1]. აღსანიშნავია, რომ 2012 წლიდან საქართველოს მთავრობამ სოფლის მეურნეობა ერთ-ერთ პრიორიტეტულ დარგად გამოაცხადა[2] და შესაბამისად, არაერთი პროგრამა და პროექტი ხორციელდება დარგის ხელშესაწყობად. საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის � ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ალექსანდრე ნაჭყებია ∘ პერსონალის კონტროლინგის ადგილი და როლი კომპანიის მენეჯმენტის სისტემაში რეზიუმე. თანამედროვე ორგანიზაციების წინაშე არსებული ამოცანების სირთულე და ხასიათი, მათზე მოქმედი შიდა და გარე ფაქტორების მრავალფეროვნება გარკვეულ პრობლემებს ქმნის მენეჯმენტის სფეროში. საზღვარგარეთის წარმატებული კომპანიების საქმიანობის ანალიზი ადასტურებს მჭიდრო კავშირს მართვის ეფექტიანობის ამაღლებასა და ეკონომიკურ ეფექტიანობას შორის. ეს უკანასკნელი მნიშვნელო� ჟურნალი ნომერი 1 ∘ ტარიელ ლომია ∘ მუნიციპალური ნარჩენების შეგროვებისა და მართვისსისტემის პრეისტორია რეზიუმე: დღევანდელი გარემო პირობების გამომწვევი მიზეზები სხვადასხვაგვარია: წარმოებისას იხარჯება ნედლეული და ენერგია, წარმოიქმნება ნარჩენები, ნარჩენი პროდუქტები წამლავენ წყალს, ჰაერს და ნიადაგს, თანამედროვე სოფლის მეურნეობა იყენებს უზარმაზარ მიწის ფართობებს, მიწის განოყიერებისთვის და მცენარეთა დასაცავად გამოყენებული ქიმიური საშუალებები წამლავენ ნიადაგს და წყალს, მ�